Uff! Jestem w domu i od razu siadam do klawiatury by podzielić się stereoskopowym "niusem". 27 czerwca pisałem o stereoskopie Pana Stefana Drobnera i obiecałem, że jak tylko coś będę więcej wiedział, napiszę. Czynię to właśnie dzisiaj. Wiadomość jest krótka i węzłowata. Stereoskop jest już na ukończeniu i jest nadzieja, że niedługo będzie udostępniony szerokiej publiczności. Panie Stefanie, czekam(y) na uroczyste otwarcie.
Tajemnicza szafa Stefana D.
Współczesna współczesność w środku.
Z uwagi na to, że nie posiadam na razie (myślę, że niedługo będę miał) View-Mastera typu B, opowiem o następnym modelu - C. Był on produkowany w latach 1946-1955 a w latach 1946-1948 sprzedawany był równolegle ze swoim poprzednikiem. View-Master tego typu był wykonany z bakelitu i jako pierwszy posiadał szczelinę, w którą wkładało się tarcze ze stereoparami. Początkowo kosztująca 2 dolary przeglądarka produkowana była w kolorze czarnym. Później pojawiły się egzemplarze brązowe i czarne w brązowe cętki. Jakość tych stereoskopów była (i jest) bardzo dobra, co spowodowało wielki na nie popyt a co za tym idzie olbrzymią podaż. Do dzisiaj pozostało najwięcej View-Masterów właśnie tego typu. Produkowano je nie tylko w USA. Także w Europie, w Belgii rozpoczęto ich produkcję. Właśnie belgijskie stereoskopy są najtrudniejsze do zdobycia a co za tym idzie najdroższe. Od 1950 roku do tego modelu produkowany był specjalny podświetlacz zasilany dwoma bateriami 1,5 V (nasze R-14), sprzedawany osobno lub w zestawie z przeglądarką i kilkoma tarczami pod nazwą View-Master Stereo Set.
View-Master C 1946-1955
PS. Odezwałem się dzięki uprzejmości Pani recepcjonistki z O.W.Wiking w Jantarze, za co jej serdecznie dziękuję. Wracam we wrześniu. Pozdrawiam!!!
Pierwszy model stereoskopu View-Master firmy Sawyer's Co. produkowany był w latach 1938-1944. Nazwano go umownie View-Masterem typu A. Od tej pory każdy następny model sygnowano kolejną literą alfabetu. Typ A zbudowany został z bardzo lekkiego tworzywa sztucznego Kodaka o nazwie "Tenit". Materiał ten był bardzo podatny na odkształcenia przez co zastąpiono go w nastepnych przeglądarkach bakelitem. Istnieje kilka wariantów tego stereoskopu różniących sie wielkością soczewek, grubością żebrowania czy mocowaniem sprężyny. Niektóre View-Mastery miały wytłoczoną na obudowie informację o patencie, inne tego nie miały. Większość było koloru czarnego, ale produkowane także były i cętkowane. Owe cętki to domieszki azbestu wtopione w tworzywo. Gdyby w latach trzydziestych znano szkodliwe działanie tego materiału na pewno nie stosowano by go do budowy przeglądarek. Model A otwierał się jak skorupa małża a obrazki przesuwały sie za pomocą dźwigni, która powracała do położenia początkowego dzięki kawałkowi sztywnego drutu działającego jak sprężyna. Aż trudno uwierzyć, że urządzenie kosztowało 1,5 dolara. Dzisiaj ten model kosztuje troszeczkę więcej...
View-Master A 1939-1944
Otwarta przeglądarka gotowa do założenia krążka ze zdjęciami
Kilka postów w moim blogu poświęciłem stereoskopom View-Master, czas więc opowiedzieć dokładniej ich historię. System View-Master został wynaleziony przez urodzonego w 1903 roku w Monachium Wilhelma (Williama) Grubera. Na początku lat dwudziestych wyemigrował on do USA gdzie zamieszkał w Portland w stanie Oregon. Zafascynowany fotografią stereoskopową Gruber wpadł na pomysł ulepszenia dotychczasowych stereoskopów. Opracował system składający się z okrągłych tarcz z siedmioma stereoparami i odpowiedniej przeglądarki. Jako materiału zdjęciowego użył nowej, barwnej błony diapozytywowej Kodachrome, która na któtko przed tym pojawiła się na rynku. W roku 1938 nasz konstruktor zawarł znajomość z Haroldem Gravesem, prezesem spółki Sawyer's Corporation, największym w Stanach Zjednoczonych producentem pocztówek i kart pocztowych, by wspólnie realizować swój projekt. System View-Master został po raz pierwszy przedstawiony szerokiej publiczności na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1939 roku, gdzie został entuzjastycznie przyjęty przez masowego odbiorcę. Tym samym rozpoczął się triumfalny pochód okrągłych tarczek, których - jak się szacuje - sprzedano do tej pory na świecie około półtora miliarda. Powstał potężny stereoskopowy przemysł zalewajacy rynek zdjęciami, przeglądarkami, rzutnikami, magazynkami na krążki i wieloma innymi gadżetami, a wszystko to z logo View-Master.
Breloczek do kluczy View-Master 1994
Porównanie wielkości breloczka z autentycznym stereoskopem View-Master typu L (1977-2000)
Inną firmą produkującą zabawki jest znana na całym świecie firma "Mattel", kojarzona oczywiście z lalką Barbie (mam córkę, to się trochę orientuję). Mattel, mająca swoje zakłady między innymi w Chinach podobnie jak i wymieniany w poprzednim poście Fisher-Price, także podjęła się produkcji View Masterów dla dzieci. Obok klasycznych stereoskopów z linii produkcyjnej tego zakładu zjechała partia przeglądarek, w których oprócz oglądania trójwymiarowych obrazów można było posłuchać efektów dźwiękowych sprytnie zapisanych na kartonowych krążkach (ach, ta dzisiejsza elektronika!!!). Przyznaję, że efekt jest niesamowity. Patrzycie na prehistorycznego Tyranozaura i słyszycie jego przeraźliwy ryk. Oglądacie orła i w tym samym czasie do Waszych uszu dochodzi jego piskliwy okrzyk. Mało tego, widzicie barwnego motyla i jednocześnie słyszycie jak leci. Sama przeglądarka ma bardzo futurystyczny wygląd. Trudno się dziwić, przecież jest to jakby nie patrzeć stereoskop XXI wieku!!!
View Master "Mattel" 2004
Igrzyska Olimpijskie w Pekinie zaczną się lada moment. Ciekawe, ile to medali przywiozą nasi sportowcy z tego dalekiego kraju? Ale przecież nie idea olimpijska jest tematem mojego bloga. Wspomniałem o Chinach, bo chciałem Wam pokazać coś tam właśnie zrobionego. No, co? Oczywiście, że przeglądarkę stereo!!! Kiedyś pokazywałem stereoskop podobny do lornetki a dzisiaj zobaczycie lornetkę, która spełnia jednocześnie rolę stereoskopu. Fisher -Price, firma przodująca w produkcji zabawek pod koniec lat dziewięćdziesiątych rozpoczęła w Chinach wytwarzanie przeglądarki 3d typu View Master. Bajecznie kolorowa, przyciągała oczy i ręce potencjalnych nabywców (zwłaszcza dzieci!!!) i bardzo dobrze sprzedawała się w Stanach Zjednoczonych tym bardziej, że sygnowana była znakiem Discovery Channel. Idea stereoskopu była bardzo prosta. Sprzedawano lornetkę by dzieciaki podziwiały piękno otaczającego świata. Gdy maluch napatrzył się "w realu", mógł w każdej chwili wsadzić do stereoskopu dowolny krążek z "wirtualną przyrodą" i dalej w łóżeczku pod ciepłą kołderką delektować się cudami natury. Jak dziecko już spało, tatuś brał lornetkę-zabaweczkę by podglądać z jej pomocą sąsiadkę z naprzeciwka, a gdy ta zasłoniła okno nie pozostawało nic innego jak tylko wyciągnąć z tajemnego schowka kółeczko ze zdjęciami niekoniecznie ubranych pań (bo przecież i takie były robione) i kontynuować brutalnie przerwaną czynność w świecie 3d. To kolejny dowód na to, że stereoskopia łączy pokolenia!!!
View Master - lornetka 1998
Bardzo proszę nie denerwujcie się, że od pewnego czasu tylko o jednym piszę (to znaczy o Fotoplastikonie i Muzeum Powstania Warszawskiego). Jeszcze dzisiaj kilka słów z tym związanych i przechodzimy do codzienności stereoskopowej. Mamy 1 sierpnia 2008 roku, co oznacza, że 64 lata temu o godzinie "W" wybuchło Powstanie Warszawskie. W związku z tą rocznicą i przy okazji wydzierżawienia Fotoplastikonu, Muzeum Powstania Warszawskiego przygotowało dla zwiedzających trójwymiarowy gadżet w postaci kartonowego stereoskopu. Gdy przyłożymy oczy do okularów widzimy czarno-białą fotografię autorstwa Eugeniusza Lokajskiego ps. Brok , opisaną następująco: "Sierpień. Chwila wytchnienia na schodkach prowadzących do sklepu przy ulicy Moniuszki 5". Na zdjęciu czwórka młodych ludzi na twarzach których nie widać żadnego zmęczenia a rozradowane oczy wypatrują tak upragnionej wolności... Życie potrafi być bardzo brutalne!!!
Stereoskop ze zdjęciem z Powstania Warszawskiego 2008
Kolejny album zdjęć stereoskopowych, którym chciałbym się z Wami podzielić, to "London in 3D". Tytuł ten już parokrotnie przewijał...
