Kolejny Brewster

Udało mi się wzbogacić swoją kolekcję o kolejny eksponat. Jest to zachowany w pięknym stanie przenośny stereoskop typu Brewstera z przełomu XIX i XX wieku.  Co prawda jest to już szósty mój stereoskop tego typu, ale od reszty różni go fakt, że ma parę  soczewek optycznych i nie  ma możliwości regulacji ostrości.  Może nie będę rozwodził się nad samym urządzeniem, bo robiłem już to kilkakrotnie przy zakupie poprzednich modeli, ale przybliżę nieco sylwetkę jego autora, urodzonego 11 grudnia 1781 roku w Canongate Dawida Brewstera, szkockiego fizyka, matematyka, astronoma, wynalazcę, pisarza i historyka. Sir David był trzecim z sześciorga dzieci Margaret Key i Jamesa Brewstera. W wieku 12 lat  został wysłany na Uniwersyt w Edynburgu gdzie w 1800 roku otrzymał dyplom magistra teologii. Już wcześniej wykazywał silną skłonność do nauk przyrodniczych a szczególnie optyki, i właśnie ta pasja przyniosła mu niezaprzeczalną sławę. Polaryzacja światła,  odbicia i załamania,  struktura kryształów czy eksperymenty związane z absorbcją – to główne tematy jego badań.  Za całokształ swoich osiągnięć na tym polu, William Whewell nazwał go "ojcem  nowoczesnej optyki doświadczalnej".  Zasłynął jako wynalazca kalejdoskopu i ulepszonej wersji stereoskopu soczewkowego, pierwszego przenośnego urządzenia do oglądania obrazów trójwymiarowych.  David Brewster modernizując pomysł Charlesa Wheatstone’a w 1849 roku zastąpił parę zwierciadeł soczewkami klinowymi, powstałymi z rozcięcia soczewki skupiającej na pół. Oglądane pary obrazów umieszczone były obok siebie. Para zdjęć, wykonana aparatem o dwóch obiektywach rozstawionych na odległość podobną do rozstawu oczu ludzkich, oglądana przez dwa klinowe szkła powiększające, zadziwiała naturalistycznym odwzorowaniem przestrzeni, co w pewnym stopniu rekompensowało brak barw naturalnych. Dzięki klinowym, pryzmatycznym soczewkom można było oglądać stereogramy o rozstawie obrazów większym od rozstawu oczu. Brewster napisał w roku 1856: Nie namalowano dotąd portretu ani nie wyrzeźbiono posągu, który choć w najmniejszym stopniu zdołał się tak zbliżyć do ożywionej rzeczywistości.  Dwukrotnie żonaty miał czterech synów i córkę. Zmarł w wieku 86 lat 10 lutego 1868 roku w Allerly Dom. Pozostawił po sobie niezliczoną ilość publikacji, artykułów i prac naukowych a co dla mnie najcenniejsze - ten wspaniały model stereoskopu.



Stereoskop Brewstera z przełomu wieków.



Sir Dawid Brewster ze swoim stereoskopem na stereoparze z drugiej połowy XIX wieku.

(źródło - internet)